Naar aanleiding van het inspirerende boek ‘Armoede uitgelegd aan mensen met geld’ was er op dinsdag 3 september 2024 een inspirerende bijeenkomst met als onderwerp bestaanszekerheid. Hier is gesproken over het onderwerp ‘armoede’ en hoe je mensen echt helpt om eruit te komen.
Een belangrijke boodschap die tijdens deze bijeenkomst naar voren kwam, is dat armoede vaak niet de schuld is van een persoon. Mensen met voldoende geld hebben vaak niet in de gaten dat hun succes ook te danken is aan vaardigheden en steun uit hun netwerk. Zoals familie, scholen en de buurt. Zonder deze steun is het veel moeilijker om uit armoede te komen. Onvoorziene omstandigheden zoals een scheiding, baanverlies of ziekte kunnen ook leiden tot armoede.
Niet rond kunnen komen
Bij Werkzaak Rivierenland zien we dat er steeds meer mensen niet rond kunnen komen, ook mensen die werken. Het is steeds moeilijker om met een inkomen rond te komen. Hierdoor kunnen zij gemiddeld 20 verschillende gemeentelijke subsidies rondom geld aanvragen. Denk hierbij aan zorgtoeslag, huurtoeslag, sportfonds, armoedebestrijding en voedselbank. Alleen zien we ook dat ze er niet vanaf weten of weten hoe ze moeten beginnen.
Weten, kunnen en durven mensen gemeentelijke regelingen aan te vragen?
Arjan Vliegenthart, directeur van Nibud, speelde hier op in. Hij vertelde meer over het onderwerp rondkomen rond het sociaal minimum en de rol van gemeentelijk beleid. Zijn belangrijkste advies was om er voor te zorgen dat meer mensen gebruikmaken van de gemeentelijke regelingen. Dat is nu maar 50% vergeleken met de landelijke regelingen die door 90% van de mensen wordt gevonden en aangevraagd. Voor hem is het een kwestie van Weten – Kunnen – en Durven:
- Weten mensen dat deze regelingen bestaan?
- Kunnen ze het aanvragen? Door bijvoorbeeld onbegrijpelijk taalgebruik of het missen van digitale vaardigheden.
- En als laatste durven mensen dit te doen? Soms zijn mensen bang dat het weer gevolgen zal hebben met boetes en terugvorderingen. Of dat ze daardoor weer moeten inleveren op andere zaken, zoals de voedselbank.
De cijfers van Rivierenland
De cijfers van regio Rivierenland werden verteld door Jenneke Wieberdink en Marre Soldaat van gemeente Neder-Betuwe en Kimberley Inge van de gemeente West Betuwe. Per 1000 inwoners heeft Rivierenland minder mensen met een bijstandsuitkering dan het gemiddelde van Nederland. Er zijn hier wel procentueel meer lager opgeleiden. Laaggeletterdheid ligt hier op 11%, bijna hetzelfde als landelijk gemiddelde.
Actief contact maken met burgers
Daarnaast deelde Anke de Boer, van Sociale Poort Tiel, hun vernieuwende project. Waarbij zij actief de wijken ingaan om mensen te ontmoeten. Ze zitten in buurthuizen met een laptop en lopen rond om vragen te beantwoorden. Deze vragen variëren van inkomensondersteuning, WMO, huursubsidie tot hulp bij het begrijpen van brieven. Ook komen daar bekentenissen binnen van mensen die moeite hebben met lezen en schrijven. De Nationale Ombudsman heeft de nadruk gelegd dat het belangrijk is om deze diensten nog dichter bij de burger te brengen. De kern is dat het makkelijker moet worden, in taal die mensen begrijpen, met minder loketten. Het doel is om de dienstverlening dicht naar de burgers te brengen, zodat iedereen gemakkelijk toegang heeft tot de hulp die ze nodig hebben.
Samenwerken om armoede te beperken
Tijdens de bijeenkomst wisselden wethouders en beleidsadviseurs uit verschillende gemeenten ideeën uit over hoe we beter kunnen samenwerken om armoede in de regio aan te pakken. Zo verschillen de minimaregelingen bij gemeenten en hebben niet alle gemeenten dezelfde budgetten. Daarnaast moeten wethouders rekening houden met de politieke opvattingen binnen hun gemeenteraden. Tijdens de bijeenkomst is een goede basis ontstaan om bestaanszekerheid beter aan te pakken.
Samen kunnen we werken aan een toekomst waarin iedereen de kans krijgt om uit armoede te komen en een stabiel bestaan op te bouwen.